Kluczowe zasady ergonomii w projektowaniu kuchni

Kuchnia to przestrzeń, w której spędzamy dużo czasu – przygotowujemy posiłki, nierzadko również pracujemy i spotykamy się ze znajomymi. Dlatego, aby korzystanie z kuchni było komfortowe, a samo przebywanie w niej przyjemne, należy odpowiednio ją urządzić.

Ergonomia to słowo klucz — przede wszystkim klucz do komfortu, o którym należy pamiętać, chcąc urządzić kuchnię praktyczną i funkcjonalną, a nie tylko służącą jako wizytówka mieszkania. Otwarta lub zamknięta — każda kuchnia powinna być miejscem przystosowanym do gotowania oraz spożywania posiłków.

Czy wiesz, że prawidłowa ergonomia w kuchni, a więc ustawienie mebli, odpowiedni układ niezbędnych sprzętów i oświetlenie, potrafi skrócić czas przygotowania posiłków nawet o 60 procent? Sprawdza się to nie tylko w przestronnych wnętrzach, ale również w wąskich kuchniach. Nie wiesz, jak zaprojektować kuchnię idealną? Nic nie szkodzi, my to wiemy i chętnie Ci podpowiemy! Poznaj zasady ergonomii w kuchni.

Trójkąt roboczy – fundament ergonomicznej kuchni

Na pierwszy plan wysuwa się trójkąt roboczy, zapewniający optymalne rozmieszczenie sprzętów AGD, który obejmuje 3 obszary. Są to:

• zlewozmywak,
• kuchenka lub płyta grzewcza,
• lodówka.

Powinny one tworzyć trójkąt o optymalnej odległości:

• lodówka i zlewozmywak ok. 120-210 cm,
• zlewozmywak i kuchenka ok. 120-210 cm, w przypadku kuchni małej ok. 90 cm,
• lodówka i kuchenka ok.120-270 cm.

Takie ustawienie ułatwi sprawne przemieszczanie się między nimi, co z kolei przełoży się na komfortowe korzystanie z kuchni.

Podział kuchni na strefy – jak zaplanować wygodną przestrzeń?

Kuchnia idealna to wnętrze łączące funkcjonalność z praktycznością. Powinna być przystosowana zarówno do przygotowywania posiłków, jak również ich spożywania.

Ważną kwestią przy projektowaniu kuchni jest podział wnętrza na 5 stref, które powinny być rozmieszczone zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Dzięki nim poruszanie się po kuchni będzie wygodne, a samo chodzenie zostanie zmniejszone do minimum. Oto one!

1. Strefa zapasów – lodówka, zamrażarka, szafka, w której można przechowywać produkty niewymagające chłodzenia czy mrożenia.
2. Strefa przechowywania – szafki wiszące i szafki kuchenne stojące, np. z szufladami z pełnym wysuwem – będzie wygodniej. Tutaj przechowujemy sztućce, garnki oraz małe AGD. Szafki wiszące warto przeznaczyć na naczynia, jak kubki, szklanki, kieliszki, talerze duże i małe, miski itp. Wysokość szafek wiszących powinna wynosić 40-100 cm, a głębokość ok. 30 cm. Z kolei minimalna odległość szafek powinna wynosić 55-60 cm – jest to odległość między szafkami górnymi a dolnymi.
3. Strefa zmywania – tutaj rządzi zlew lub zmywarka oraz kosz na śmieci lub kilka, jeśli segregujesz odpady. Aby zachować estetykę wnętrza, kosze na śmieci należy umieścić w szafce z wysuwaną szufladą. W okolicy zlewu warto mieć szufladę na produkty typu ściereczki, gąbki, płyn do naczyń, przybory do sprzątania i zapas worków na śmieci.
4. Strefa przygotowywania posiłków – blat kuchenny lub wyspa. Blat roboczy nie może być przypadkowy, ponieważ stanie się utrapieniem, zamiast pomocą. Należy zadbać o odpowiednią szerokość i wysokość blatu – to bardzo ułatwi krojenie, mieszanie, doprawianie itp. Wysokość blatu wynosi zazwyczaj 85-95 cm, ale lepiej dostosować ją do wzrostu osób używających kuchni.
5. Strefa gotowania – to przede wszystkim kuchenka, piekarnik i mikrofalówka. Zamiast klasycznej kuchenki można zdecydować się na kuchnię indukcyjną. W tej strefie nie może również zabraknąć okapu, dzięki któremu unikniesz przykrych aromatów.

Zgodnie z zasadami ergonomii, odpowiedni układ mebli i sprzętu powinien być następujący.

• Lodówka – powinna stać jako pierwsza przy drzwiach wejściowych. Obok niej przyda się miejsce do wykładania zakupów.
• Zlewozmywak – dobrze, by był blisko miejsca do wykładania zakupów lub produktów z lodówki. Pod zlewem warto mieć kosz na śmieci. Po drugiej stronie zlewozmywaka powinien znaleźć się blat służący do przygotowywania potraw. Można go zastąpić wyspą kuchenną.
• Kuchenka i piekarnik – nie może zabraknąć nad nimi okapu.
• I na koniec stoliczek, na gotowe potrawy – zanim jeszcze zostaną podane bliskim.

Oświetlenie w kuchni – jak funkcjonalnie je rozmieścić?

Dobre oświetlenie to podstawa funkcjonalności. W małej i średniej kuchni wystarczy jedna lampa umieszczona pośrodku sufitu. W przypadku dużych wnętrz przydadzą się dwie, a nawet trzy lampy, które będą równomiernie oświetlać pomieszczenie.

Jeden rodzaj oświetlenia powinien znaleźć się nad blatem – dobrym rozwiązaniem jest zamontowanie halogenów pod wiszącymi szafkami. Można również postawić na kilka niedużych lampek, które doświetlą blat, zlewozmywak i kuchenkę.

Jaki kształt kuchni wybrać?

Wszystko zależy od metrażu pomieszczenia, ale jeśli tylko to możliwe, warto ustawić szafki w kształcie litery G, U lub litery L.

• Kształt litery U jest odpowiednim rozwiązaniem do dużych i średnich kuchni, gdzie z powodzeniem można sobie pozwolić na zagospodarowanie trzech ścian. Bliskość poszczególnych stref maksymalnie skraca czas wykonywania prac kuchennych.
• Litera L sprawdza się w małym wnętrzu i pozwala swobodnie z niego korzystać. Przemieszczanie się między strefami zajmuje niewiele czasu, dzięki czemu gotowanie staje się prostsze.
• Litera G przeznaczona jest do kuchni z tzw. półwyspem. Meble stoją wzdłuż wszystkich trzech ścian, a blat służący do spożywania posiłków jest z nimi połączony i stoi przy ścianie czwartej. Atutem tego rozwiązania jest możliwość przechowywania dużych ilości naczyń i urządzeń.

Podsumowanie – jak zaprojektować ergonomiczną kuchnię?

Przemyślany projekt to podstawa, a zadbanie o zasadę trójkąta roboczego i zastosowanie podziału kuchni na strefy robocze to klucz do sukcesu. W ten sposób Twoja kuchnia będzie praktyczna, funkcjonalna i harmonijna. Dodatkowo wykorzystanie mebli na wymiar pozwala na optymalne zagospodarowanie przestrzeni z uwzględnieniem estetyki, a to z kolei ma bezpośredni wpływ na komfort, efektywność pracy i przyjemność przebywania w kuchni.